આપણી શિક્ષણ આપવાની પધ્ધતિ તથા વિદ્યાર્થીઓ તરફના વ્યવહારમાં ગીજુભાઇ બધેકાના વિચારો ખૂબજ ઉપયોગી તથા સમયસરના હતા તે ચોક્કસ છે. આ બાબતને પૂરવાર કરવા માટે અનેક પ્રસંગો જોવા મળે છે. ગાંધીજીના એક તેજસ્વી તથા પ્રજ્ઞાવાન સાથી કેદારનાથજીએ લખેલી વાત આ બાબતનું એક વિશેષ ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે. મહારાષ્ટ્રમાં નગરપાલિકાની શાળામાં ભણતા કેદારનાથજીએ સ્વાનુભવ ટાંકેલો છે. નાથજી... Continue Reading →

ભૂજની વ્રજભાષા પાઠશાળા એ માત્ર કચ્છનીજ નહિ પરંતુ પશ્ચિમ ભારતની એક સુપ્રસિધ્ધ સંસ્થા હતી. કવીશ્વર દલપતરામે ‘બુધ્ધિપકાશ’ માં ઉલ્લેખ કર્યો છે કે વ્રજભાષા પાઠશાળા ભૂજ જેવું કાર્ય કર્યુ હોય અને અવિસ્મરણિય યોગદાન આપ્યું હોય તેવી સંસ્થા વિશે કદી સાંભળ્યું નથી કે આવી કોઇ અન્ય વિદ્યાપીઠ જોવા પણ મળી નથી. કવિશ્રીએ જે સંસ્થાના આવા ગુણગાન લખ્યા... Continue Reading →

લોકસાહિત્ય તથા લોકકળાના વિષયમાં તેમજ તેના વિકાસ અને સંવર્ધન બાબતમાં ઘણાં વર્ષોથી અનેક મહાનુભાવોએ વ્યાપક ખેડાણ કર્યું છે. લોકસાહિત્યના બળૂકા માધ્યમથી લોકોના રીતરિવાજ, પરંપરાઓ, ઉત્સવો તેમજ તેમની સમગ્ર અસ્મિતાના દર્શન થાય છે. કલકત્તામાં બેસીને આરામદાયક જીવન જીવતા મેઘાણીભાઇ આ સાહિત્યના તીવ્ર આકર્ષણને કારણે ૧૯૨૧ માં સૌરાષ્ટ્રમાં આવ્યા અને લોકસાહિત્યના સંશોધનની અભૂતપૂર્વ કામગીરી કરી. બંગાળના લોકગીતો... Continue Reading →

ભૂજની વ્રજભાષા પાઠશાળા એ માત્ર કચ્છનીજ નહિ પરંતુ પશ્ચિમ ભારતની એક સુપ્રસિધ્ધ સંસ્થા હતી. કવીશ્વર દલપતરામે ‘બુધ્ધિપકાશ’ માં ઉલ્લેખ કર્યો છે કે વ્રજભાષા પાઠશાળા ભૂજ જેવું કાર્ય કર્યુ હોય અને અવિસ્મરણિય યોગદાન આપ્યું હોય તેવી સંસ્થા વિશે કદી સાંભળ્યું નથી કે આવી કોઇ અન્ય વિદ્યાપીઠ જોવા પણ મળી નથી. કવિશ્રીએ જે સંસ્થાના આવા ગુણગાન લખ્યા... Continue Reading →

વર્ષ ૨૦૧૫ વિદાય થઇ રહેલું છે. કાળની દરેક વહી જતી ક્ષણ સાથે કોઇ સ્મૃતિ સંકળાયેલી રહે છે. આથી સ્વાભાવિક રીતેજ પૂરા વર્ષની સમાપ્તિના આ સમયે વર્ષમાં જોયેલી તેમજ અનુભવેલી અનેક સ્મૃતિઓ તાજી થાય છે. જે માણ્યું છે તેનું સ્મરણ કરવું તે પણ એક લ્હાણું છે તેવું રાજવી કવિ કલાપીએ લખ્યું છે. વર્ષ – ૨૦૧૫ માં... Continue Reading →

શિક્ષણ સંબંધમાં અનેક સમસ્યાઓ આજે સમાજ તથા સરકાર સામે પડકારરૂપ બનીને ઊભા છે. શિક્ષણનો સમાન વ્યાપ તેમજ સામાન્ય વર્ગને પરવડે તેવું ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ તમામ સ્થળે વિદ્યાર્થીઓને ઉપલબ્ધ થાય તો જ સ્વસ્થ સમાજનું નિર્માણ થઇ શકે. આથી આવા સાંપ્રત સંદર્ભમાં નાનાભાઇ ભટ્ટ કે ગિજુભાઇ બધેકા જેવા શિક્ષણને સમર્પિત લોકોની સ્મૃતિ થાય છે.  ગાંધીજીની કેળવણી અંગેની નઇ... Continue Reading →

કોઇપણ દેશની પ્રજાને પોતાનો ઇતિહાસ સમજવાની તેમજ તેને જાળવી રાખવાની એક મહેચ્છા રહેતી હોય છે. જો કે એમ પણ કહેવામાં આવે છે કે ઇતિહાસ આપણને શીખવે છે કે આપણે ઇતિહાસમાંથી કશુ શીખ્યા નથી. આ વિધાનની યથાર્થતા અંગેની ચર્ચા બાજુ પર રાખીએ તો પણ એમ કહી શકાય કે ઇતિહાસ જાળવવાની તેમજ તેને પ્રસંગોપાત વાગોળવાની એક વૃત્તિ... Continue Reading →

લોકસાહિત્ય તથા લોકકળાના વિષયમાં તેમજ તેના વિકાસ અને સંવર્ધન બાબતમાં ઘણાં વર્ષોથી અનેક મહાનુભાવોએ વ્યાપક ખેડાણ કર્યું છે. લોકસાહિત્યના બળૂકા માધ્યમથી લોકોના રીતરિવાજ, પરંપરાઓ, ઉત્સવો તેમજ તેમની સમગ્ર અસ્મિતાના દર્શન થાય છે. કલકત્તામાં નોકરી માટે ગયેલા મેઘાણીભાઇ આ સાહિત્યના તીવ્ર આકર્ષણને કારણે ૧૯૨૧ માં સૌરાષ્ટ્રમાં આવ્યા અને લોકસાહિત્યના સંશોધનની અભૂતપૂર્વ કામગીરી કરી. તળના આ સાહિત્યની... Continue Reading →